HIV نام ویروسی است که سبب بیماری ایدز می شود؛ در این بیماری، سیستم ایمنی بدن متلاشی شده و موجب ایجاد عفونت های مرگبار و بعضی از انواع سرطان ها می شود.

واژه ایدز(AIDS) برای او بار در سال 1982 به کار رفته است؛ HIV به معنای «ویروس نقص ایمنی انسان» است و این ویروس می تواند از طریق برخی از ترشحات بدن فرد آلوده به ویروس به فرد سالم دیگر منتقل شود.

تحقیقات بسیار بر روی مبتلایان به ایدز نشان داده است که معمولا آلودگی به این ویروس مدت ها پیش از بروز علایم بیماری روی می دهد؛ این فاصله زمانی که دوره کمون یا نهفتگی بیماری گفته می شود، در بیماری ایدز بسیار متغیر است و به طور متوسط 10 سال طول می کشد؛ فردی که در مرحله نهفتگی بیماری است، می تواند عفونت را به افراد دیگر منتقل کند.

در دوره نهفتگی بیماری، شخص آلوده به ویروس در ظاهر سالم به نظر می رسد؛ در 70 درصد موارد پس از عفونت اولیه با ویروس، بیماری خفیفی بروز می کند که به صورت تب، سردرد، دردهای عضلانی، گلودرد، بثورات پوستی بدون خارش و غدد لنفاوی متورم می شود؛ هنگامی که ویروس سیستم ایمنی را تخریب کند، علایم بیماری ظاهر می شود.

علایم بیماری ایدز

1-کاهش وزن سریع

2-تب های تکرارشونده و یا تب بیش از یک ماه

3-تعریق شبانه فراوان

4-ضعف و خستگی شدید و غیرقابل توجیه

5-اسهالی که بیش از یک ماه طول کشیده باشد

6-عفونت ریه یا سرفه مداوم بیش از یک ماه

7-از دست دادن حافظه، افسردگی و یا سایر اختلالات عصبی

8- لکه های قرمز، قهوه ای، صورتی یا بنفش بر روی پوست، داخل دهان، بینی یا پلک ها

شایع ترین راه های انتقال ویروس HIV

1-رابطه جنسی با فرد آلوده به ویروس

2-استفاده از سرنگ مشترک

3-از راه مادر آلوده به جنین پیش یا هنگام تولد و یا از طریق شیر دادن به نوزاد پس از تولد

4-دریافت خون یا محصولات خونی آلوده به ویروس

5-پیوند اعضا از افراد آلوده به ویروس

این ویروس به روش های زیر انتقال پیدا نمی کند:

1- دست دادن

2- بوسیدن

3- در آغوش گرفتن

4- سرفه کردن یا عطسه کردن

5- خون دادن

6- استفاده از توالت عمومی یا فرنگی یا استخرهای شنا، حمام و مانند آن

7- استفاده از رختخواب مشترک و یا ظروف و غذای مشترک

8- تماس های معمول روزانه مانند کنار یکدیگر نشستن، زندگی کردن یا خوابیدن، همکار بودن و اشتغال در محل کار، همکلاسی بودن، اتوبوس و سایر وسایل نقلیه عمومی، تلفن عمومی و دستگیره درب

9- نیش پشه یا سایر حشرات و حیوانات

10- بازی کردن با نوزاد یا کودک مبتلا به ایدز

11- مراقبت از کودکان هنگامی که بزرگسال HIV مثبت است.

آنچه فرد را در معرض خطر ابتلا به ایدز قرار می دهد، رفتارهای پرخطر است؛ می توانیم بدون ترس در کنار افراد HIV مثبت زندگی کنیم.

بنابراین به طور خلاصه، وقتی به فردی HIV مثبت گفته می شود، یعنی شخص با HIV عفونی شده و بدن وی پادتن تولید کرده است.

وقتی آزمایش منفی باشد به این معنی است که هیچ گونه پادتنی در خون شخص هنگام آزمایش یافت نشده است.

راه های پیشگیری از ایدز

در حال حاضر بیماری ایدز هیچ گونه درمان شناخته شده ای ندارد؛ هیچ واکسنی برای آن کشف نشده است و هیچ روش اثبات شده ای نیز برای از بین بردن قدرت آلوده کنندگی ناقلان ویروس HIV یافت نشده است، بنابراین تا این زمان تنها راه حل مشکل ایدز «پیشگیری» است.

با انجام اقدامات پیشگیرانه تا حدی می توانیم انتشار عفونت را در جوامع محدود کنیم؛

1-پیشگیری از انتقال جنسی: پایبندی به اصول اخلاقی و خانواده و باورهای دینی و پرهیز از بی بند و باری های جنسی در کاهش رفتارهای خطرساز موثر است.

2-پیشگیری از انتقال از طریق خون: در حال حاضر خطر انتقال HIV از طریق فراورده های خونی بسیار کمتر شده است، اما بهتر است از انتقال خون جز در موارد اورژانس و بسیار ضروری خودداری شود.

3-پیشگیری از انتقال عفونت از طریق بریدگی پوست: از دریافت خدماتی مانند ختنه، سوراخ کردن گوش، خالکوبی و حجامت که به روش های سنتی و غیربهداشتی از سوی افراد غیرمجاز انجام می شود، خودداری کنیم.

4-پیشگیری از انتقال در زمان تولد: زنان آلوده به ویروس بهتر است از حاملگی خودداری کنند که این مساله نیز برای حفظ سلامت خودشان و پیشگیری از انتقال غفونت به کودک است؛ عفونت زمان زایمان تقریبا در یک سوم مادران آلوده رخ می دهد./102

«ملیحه مکی آبادی» کارشناس ارشد روانشناسی عمومی و کارشناس آموزشی گروه ارتقاء سلامت