وقتی دچار جراحتی می‌شویم، عمل جراحی می‌کنیم یا دچار سوختگی می‌شویم، از اطرافیان توصیه‌های مختلفی می‌شنویم که در صورت رعایت کردن آن‌ها روند بهبود زخم سریع‌تر خواهد شد؛ اینکه بهتر است شیر بیشتری بنوشیم، آناناس را حتماً در سبد میوه مصرفی روزانه‌مان قرار دهیم و برای پیشگیری از عفونت آب بیشتری بنوشیم، اما برخی توصیه‌ها هم درست نیستند و رعایت برخی دیگر حتی آثار منفی به دنبال خواهد داشت. این مطلب به توصیه‌هایی اختصاص دارد که رعایت آن‌ها برای بهبود سریع‌تر زخم‌ها مفید است.

غذاهای سرد میل کنید

ممکن است ذائقه‌تان هم در این دوران تغییر کند بنابراین باید دنبال غذاهای دیگری باشید مثلاً غذاهای سرد و آن‌ها که عطر و بوی کمتری دارند مانند انواع پنیر، حبوبات و غذاهایی که با پنیر تهیه می‌شوند.

پروتئین بیشتری بخورید

 

در صورت بروز جراحت اولین توصیه تغذیه‌ای افزایش میزان پروتئین دریافتی است زیرا یک رژیم غذایی پرپروتئین به ترمیم سریع‌تر بافت‌ها و اندام‌های آسیب‌دیده کمک می‌کند.

کمبود پروتئین، بدن را مستعد ابتلا به انواع عفونت‌ها خواهد کرد زیرا ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن در چنین شرایطی حتمی است، بنابراین سعی کنید منابع غذایی حاوی پروتئین را از قلم نیندازید. مصرف لبنیات، از شیر گرفته تا ماست و البته انواع گوشت‌ها و تخم‌مرغ بسیار مفید خواهند بود. به علاوه، شما می‌توانید با افزودن پودر شیر به غذا، افزودن کمی شیر به املت، اضافه کردن پنیر در ساندویچ، افزودن شیر یا ماست به پوره میوه‌ها و حتی ریختن حبوبات و پنیر در سالاد میزان پروتئین دریافتی را افزایش دهید. البته بهتر است 2 تا 3 واحد (معادل یک عدد تخم‌مرغ، یک لیوان شیر یا ماست و 30 گرم گوشت) از این گروه را در روز دریافت کنید تا مطمئن باشید مقدار قابل ‌ملاحظه‌ای پروتئین به بدنتان می‌رسد.

دریافت مایعات یکی دیگر از مواردی است که هنگام دچار شدن به زخم باید به آن

توجه داشت زیرا هم بر اثر جراحت حس تشنگی کاهش پیدا می‌کند و هم هضم

و جذب پروتئین‌ها که برای بهبود زخم در پیش می‌گیرید نیاز بدن به آب را بالا می‌برد

ویتامین C را از یاد نبرید

ویتامین C در روند بهبود سریع‌تر زخم‌ها نقش موثری دارد بنابراین سعی کنید در برنامه غذایی روزانه‌تان منابع این ویتامین را بگنجانید. مواد غذایی حاوی ویتامین C شامل انواع کلم‌ها به خصوص بروکلی، فلفل دلمه‌ای، گوجه فرنگی، انواع مرکبات از لیمو گرفته تا پرتقال و توت‌فرنگی هستند. البته بهتر است حداقل یک واحد دریافتی‌تان از این مواد غذایی باشد تا مقدار قابل‌ ملاحظه‌ای ویتامین C دریافت کرده باشید، مثلاً یک پرتقال متوسط یا یک لیوان از سبزی‌های حاوی ویتامین C خام و نصف لیوان پخته شده.

ویتامین A بیشتری به بدنتان برسانید

 

خوردن منابع غذایی حاوی ویتامین A به بهبود هر چه سریع‌تر زخم‌ها کمک می‌کند بنابراین بهتر است حداقل در روز یک واحد از منابع غذایی حاوی این ویتامین را میل کنید. مواد غذایی‌ای مانند سبزی‌های برگ سبز تیره و حتی زرد رنگ مانند فلفل دلمه‌ای رنگی و هویج از منابع عالی این ویتامین هستند و یک واحدشان معادل یک لیوان از این سبزی‌های خام یا نصف لیوان سبزی پخته است. جگر هم ویتامین A فراوانی دارد بنابراین توصیه می‌شود آن را کباب و میل کنید.

غذاهای چرب و شور و شیرین نخورید

خوراکی‌های شور و شیرین را فراموش و از خوردن آن‌ها جدا خودداری کنید زیرا بیشتر این غذاها حداقل مواد مغذی را دارند و فقط می‌توانند مقدار کمی انرژی به بدن شما برسانند.

خوردن غذاهای چرب مانند انواع فست‌فود و غذاهای سرخ‌شده فقط باعث دریافت کالری بیشتر می‌شود بنابراین آن‌ها را نیز از برنامه غذایی روزانه‌تان حذف کنید.

دریافت به اندازه روی در سرعت بخشیدن به روند بهبود زخم‌ها کمک می‌کند بنابراین حتماً از منابع حاوی این ماده معدنی استفاده کنید

بیشتر مایعات بنوشید

دریافت مایعات یکی دیگر از مواردی است که هنگام دچار شدن به زخم باید به آن توجه داشت زیرا هم بر اثر جراحت حس تشنگی کاهش پیدا می‌کند و هم هضم و جذب پروتئین‌ها که برای بهبود زخم در پیش می‌گیرید نیاز بدن به آب را بالا می‌برد. نوشیدن آب سبزی‌ها و میوه‌ها به همراه غذا یا در میان‌وعده‌ها می‌تواند به بهبود سریع‌تر زخم‌ها کمک کند. مصرف آب، آب‌میوه و شیر از بهترین گزینه‌ها برای دریافت مایعات مورد نیاز روزانه است و خوردن میوه و سبزی‌های تازه و البته سوپ هم می‌تواند تا حدودی به دریافت مایعات مورد نیاز روزانه کمک کند.

برنامه غذایی منظمی داشته باشید

برنامه غذایی منظم از مهم‌ترین نکته‌هایی است که باید هنگام بروز جراحت به آن توجه شود. در صورت داشتن زخم یا جراحت سوختگی، روزانه 3 وعده و 3 تا 4 میان‌وعده میل کنید و تمام گروه‌های غذایی را در این وعده‌ها بگنجانید تا مواد مغذی مختلف به بدنتان برسند.

ممکن است به دلیل مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها و تحرک کمتر، کم اشتها شوید و فقط 3 وعده غذایی میل کنید در حالی که این کار اشتباه است و بهتر است در روز 5 تا 6 وعده کوچک بخورید تا مواد مغذی مختلفی دریافت کنید. حتماً میان‌وعده‌ای بین صبحانه و ناهار، میان‌وعده‌ای بین ناهار و شام و میان‌وعده دیگری بعد از شام مصرف کنید

منابع روی را بیشتر بخورید

دریافت به اندازه «روی» در سرعت بخشیدن به روند بهبود زخم‌ها کمک می‌کند بنابراین حتماً از منابع حاوی این ماده معدنی استفاده کنید. مقدار روی در گوشت گوساله، جگر و غذاهای دریایی مناسب و در تخم آفتابگردان، بادام و کره بادام زمینی کمتر است البته این ماده در غلات کامل و لوبیای چشم بلبلی نیز وجود دارد

سارا دستگیر کارشناس تغذیه و رژیم درمانی بیبمارستان مادر و کودک شوشتری